Rusya Devlet Başkanlığı’na art arda seçilince, Putin’in şahsi ve bürokratik hayatı bütün/farklı boyutlarıyla irdelendi. Açık ve gizli derin araştırmalara/incelemelere mevzu edildi. Resmi biyografileri didiklendi. Hakkında yayınlanan sayısız haber/röportaj mercek altına alındı. Satır araları incelikle/‘pürdikkat’ yorumlanmaya çalışıldı. Ortaya doyurucu olmasa da, değişik/‘ilgi uyandıran’ portre çıktı.
‘Putin, son derece çalışkan ve disiplinliydi!’ Fakat Batılı, rakibi politikacıların yorumlamasıyla ‘akılda kalıcı başarısı yoktu’!
Sabahları geç uyanırdı. Kahvaltısı son derece sadeydi. Favorisi: Yumuşak beyaz peynirdi. Haftanın belli günlerinde omlet, bazen de yulaf lapası yerdi. Neşeli ise bıldırcın yumurtasını tercih ede(bili)rdi. Süzme bal ve yeşil çay severdi. Yemek sonrası, - formülü ‘devlet sırrı gibi’ gizli tutulan! - ‘sağlıklı vitamin kokteyli’ni içerdi. Tükettiği besinlerin çok taze/günlük teminini şart koşardı. Yiyecekleri, Rusya’nın köylük/kırsal bölgelerinden sağlanırdı. Balık, listesinin başındaydı. Kırmızı et, ikinci sıradaydı. Kuzu etine ‘hayır diyemez’di! Tatlı(lar) ile arası yoktu fakat dondurmayı ayrı tutardı.
- Spor Yaparken Ülke Sorunlarını Düşünürdü… -
Kahvaltıdan sonra spora geçerdi. ‘Koni’ - Labrador cinsi! - adlı köpeğini yanından ayırmazdı. Yüzerken düşünürdü. - Rusya’nın gidişatını ve güncel kararlarını gözden geçirirdi! - Sabit tempoda 1000 metre yüzerdi. Sonra vücudunu şoklamak için önce sıcak, ardından da soğuk suya girerdi. Beden direncinin yükseldiğinden emin olurdu. Havuzdan çıkınca spor salona geçerdi. Judo çalışırdı. Bu spor dalının, oto kontrolünü sağladığına, anı hissettirdiğine, insan(lar)ı tanımasını kolaylaştırdığına inanırdı. ‘Rakiplerinin/muhaliflerinin eksiklerini veya fazlalıklarını değerlendirmeye yarayan öğreti olarak da görürdü!’
En sevdiği takım oyunu: ‘Buz hokeyi’ idi. Ekibinde en yakın çalışma arkadaşları ve danışmaları yer alırdı. Aynı kişiler her maçta kadroya giremez, davet edilmeyi beklerdi. Grubun sayı sınırının aşılmamasına dikkat edilirdi. Çağrı; ‘Rusya’nın en itibarlı/prestijli ödülü,’ sayılabilirdi.
En büyük hobisi: Ağırlık kaldırmaktı. Vücut gelişimine dikkat ederdi. - İngiltere Dışişleri eski Bakanı Lord David Owen, Times Radyosu’na bir demeç verdi. Putin’in şişkin yüz şeklinin, aşırı steroid kullanımı sonucunda oluştuğunu savundu. ‘İlaçlar vücut gelişimine yardımcıydı!’ - Spor yaparken, gözünü televizyonların haber programlarından ayırmazdı. Ülkesinin ve dünyanın sorunlarını izlerdi. Yoğun idman alışkanlığı, günlük program(lar)ında aksamalara sebep olurdu. Bazı önemli toplantılarına, randevularına zamanında yetişemezdi. Misafirlerini saatlerce beklet(ebil)irdi. ‘İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’i de yarım saat oyalamıştı!’
- KGB’den Öğrendiği Klasik Çalışma Sistemini Uygula(r)dı… -
Putin, rutin çalışma programı uygulamazdı. İş dizini her zaman değiş(ebil)irdi. Müşavirleri her an tetikteydi, rahat değildi. ‘Yeni Çar’, soğuk ortamlarda mesaiyi severdi. ‘Daha net, berrak, ön yargısız düşündüğüne inanırdı!’ Bilgisayar kullanmayı, internete girmeyi benimsemezdi. ‘Elektronik ortam(lar) güvensizdi!’ Cep telefonu kullanmayı kabullen(e)medi. Çalışma odasında teknolojik alet(ler)den uzak durdu. Yakın çevresinde de bulundurmadı. ‘Ülkenin ve dünyanın gündemine ilişkin her türlü bilgi(ler) dosyalar halinde sunuldu!’
Sovyetler Birliği’nden kalan eski/klasik usulleri tercih ederdi. Her gün 3 dosya üzerinde çalışırdı. Ertesi gün/‘yarın’, içerik(ler) değişirdi. ‘Stalin’den sonra en çalışkan Rus lider!’ diye kabul edil(ir)di. Tatil günü tanımazdı. Cumartesi(leri) ve pazar(ları) da çalışırdı. Ekibi(ni) de ‘hazır(lıklı)!’ bekle(ti)rdi.
‘Ülke coğrafyasının hemen her bölgesini gezmiş, yakından tanıma fırsatı bulmuştu!’Putin, dış gezilerinde daima/‘büyük çoğunlukla’ otel(ler)de kalırdı. Rus İstihbarat Teşkilatı elemanları, ziyaretten bir ay önce ziyaret edilecek ülkeye gelirdi. Konaklanacak mekân(lar) dikkatle incelenirdi. Yeterli sayıda - yaklaşık 200! - oda tutulurdu. Çarşaf, nevresim, yastık kılıfı, havlu vb., Rusya’dan, mühürlü özel kutularda/sandıklarda getirilirdi. Hepsi her gün değiştirilir, kirliler saklanır, Moskova’ya geri götürülürdü. Rus lider, aşçıları, garsonları, temizliğine bakan görevlileri de yanından ayırmazdı. Odasına sadece kendisi girebilirdi. En büyük korkusu/endişesi: ‘Zehirlenmekti!’
- Moskova’nın Yoğun Trafiğinden ve Gürültüsünden Şikâyetçiydi… -
Almanya ZDF televizyonunda yayınlanan habere göre Putin, siyasi geçmişinde en az 5 suikasttan kurtuldu. Basına da yansıyan ilk suikast, Londra’nın ünlü Heathrow Havaalanı’nda düzenlenecekti. Tetikçi, KGB’de çalışmış eski ajandı. Rus istihbaratı olayı tam zamanında haber aldı. İngiltere’ye gerekli bilgiler iletildi. İngiliz ajanlar, menfur hadiseyi engelledi.
Putin, Moskova’nın yoğun trafiğinden rahatsızdı. Araçta beklemekten, zaman kaybetmekten hoşlanmazdı. St. Petersburg’dan gelince, başkente alışamamıştı. Resmi görüşmesi/kabulü yoksa konutunda çalışırdı. Moskova’nın batısında, Novo Ogaryova’daki süper güvenlikli rezidansından ülkeyi yönetirdi.
‘Yakın çevresine/‘kurmay ekibi’ne göre Sovyetler Birliği’nin yıkılışını internetin yaygınlaşması, bilgiye/habere erişiminin kolaylaş(tırıl)ması sağladı! Putin, iktidara gelince, medya ve televizyonu kontrol/‘baskı’ altına aldı. Ama Facebook ve Twitter gibi milyonlarca kişiye ulaşan sosyal medya sitelerini göz ardı etti. Arap ülkelerinde arka arkaya karışıklık çıkıp iktidar savaşları başlayınca, bazı cebrî tedbirler getirmeyi düşündü. ‘2012’deki genel seçimlerde hile yapıldığı iddiaları netteki bazı haber sitelerinde yayınlanınca engelleme karar(lar)ı al(dır)dı. Muhalefetin sokağa dökülmesinden çekindi!’
- 2010’da Geçirdiği Estetik Ameliyat Belgesele Konu Oldu… -
Vladimir Putin’in basınla ilişkileri de farklıydı, ‘radikal’ sayılabilirdi. Matbuat kontrol altındaydı. Basın toplantılarında muhalif/‘polemik yaratabilecek’ soru(lar) yöneltilmesini baştan engelledi. Gazetecileri ‘tiye alan’, hoyrat davranan ‘abartılı’ tavırlar gösterdi. Hatta dalga bile geçti. Bazı sualleri saçma/komik bulduğunu göstermek için güldü. Bazen de muhatabını - kabaca! - azarladı.
Basına da yansıyan, Batı kaynaklı istihbarat raporunda, Vladimir Putin’in, 2010’da, estetik ameliyatı geçirdiği/‘yüzünü gerdirdiği, gözaltı torbalarını aldırdığı’ bilgisi yer aldı. Operasyonu yapan doktorların ve hastanenin ismi gizli tutuldu. Ben Judah - Putin’in resmi biyografisini kaleme alan İngiliz asıllı gazeteci! -, bir belgeselde cerrahî müdahaleyi doğruladı.
Putin, yaygın bilinenin aksine ‘Abba’ değil de, ‘Beatles’ın hayranıydı. Grubun ‘efsane’ üyesi Paul McCartney ile görüşmesinde beğenisini abartılı şekilde gösterdi. Favori parçası: ‘Yesterday’ idi.
Time dergisinde neşredilen röportajda müzik anlayışının ipuçlarını verdi. Klasik müzik de dinlerdi, çok da beğenirdi. Çaykovski, Rahmaninov, Schubert, Liszt, Brahms, Mozart gibi ünlü bestecilerin eserlerine kulak verir, günlük gerginlikten uzaklaşmaya çalışırdı.
Putin’in kadim arkadaşı, tanınmış eski atlet ve profesyonel dublör Vasily Shestakov, Dozhd Gazetesi’ne röportaj verdi. Rusya liderinin bilinmeyen bir yönünü açıkladı: ‘Vladimir Putin, üniversite yıllarında para kazanmak için filmlerde figüranlık yapmıştı!’ 1972’de ‘Izhora Batallion’, 1974’de de ‘Blockade’ adlı filmlerde Alman askerini canlandırmıştı!
- Putin’in 2 Kızı Da Günlük Hayatlarında ‘Takma İsimler’ Kullandı… -
Vladimir Putin, Lyudmila Putina ile 30 yıla yakın süre evli kaldı. Çift, 2013’de ani/beklenmedik kararla ayrıldı. Putin Ailesi’nin birlikte çekilmiş çok az fotoğrafı vardı. Bayan Lyudmila, Putin ile üniversite yıllarında tanışmıştı. Genç kız, ‘İspanyol Dili ve Edebiyatı Bölümü’ mezunuydu. Bir süre hosteslikle hayatını kazandı. Çift, Maria ve Ekaterina adlarını verdikleri 2 kız çocuk sahibi oldu. ‘Rus lider, özel hayatı konusunda son derece ‘muhafazakâr’dı!’ Yaygın rivayetlere, Batı basında çıkan haberlere göre küçük kızı Ekaterina - aile içindeki lakabı ‘Katya’! - Moskova Devlet Üniversitesi’nde öğretim görevlisiydi. Kirill Shamalov ile evliydi. Shamalov, petrokimya sektöründe çalışıyordu. ‘Rusya’nın en genç milyarderleri arasındaydı!
FORBES dergisinin yayınladığı, ‘Dünyanın En Zenginleri Listesi’nde üst sıralardaydı!’ Büyük kızı Maria - evliydi ama! - hakkında bilgi(ler) yok denecek seviyedeydi. Putin’in kızlarının biri ‘biyoloji’, diğeri de ‘Japon Dili ve Tarihi’ eğitimi almıştı. ‘İddialara göre, günlük hayatlarında takma isimler kullanırlardı!’
- Putin’in ‘Gizli Sevgililerinin Varlığı’ İddiası… -
Aileyi saran gizlilik duvarı yıllarca aşılamadı. Ama muhalif partiler ve basın mücadeleden dönmedi. Putin’in en bilinen siyasi rakibi Aleksey Navalny, ‘surda ilk deliği açtı’! İddiası nükleer bomba gibi patladı: ‘Rus lider, Karadeniz sahillerinde - gizli ikametgâhı! - milyar dolarlık saraya sahipti. Bedelini de yolsuzluklardan elde edilen paralarla ödemişti!’ Navalny’in savı, ülkede ve dünyada derin yankı(lar) yarattı. Muhalif basında ve sosyal medyada yayınlandı, günlerce tartışıldı. ‘Navalny yargılanmaktan kurtulamadı. 3,5 yıl hapis cezasına çarptırıldı! Rusya’nın araştırmacı gazeteciliğin en önemli ve etkin kuruluşu ‘Proekt Media’, mahkeme tarafından, ‘ulusal güvenlik’ gerekçesiyle kapatıldı!’
Putin’in özel hayatına ait detaylar da hep merak edildi. Özellikle ‘gizli sevgililerinin varlığı’ iddiaları haberlere yansıdı. Basındaki ilk sava göre, ‘günümüzün ‘gizli multi milyoneri’, eski ‘temizlik görevlisi’nden kız çocuğu sahibiydi!’ İkili, 1990’larda, Putin, St. Petersburg’da ‘yüksek memur’ iken tanıştı. Devlet Başkanlığı’na seçildiği ilk yıllarında da ilişkileri sürdü. ‘Svetlana Krivonogikh’, Moskova’ya taşındı. ‘Memnu’ aşkın meyvesi Luiza, 2003’de dünyaya geldi. Nüfusa kayıtlı adıyla ‘Yelizaveta Vladimirovna’, 2020’de basının karşısına çıktı. Babasına aşırı benzerliği ile dikkat çekti. Atasının Putin olup olmadığına ilişkin soruya kaçamak yanıt verdi: ‘Ne teyit edebilirim, ne de yalanlayabilirim!’
- Pandora Belgelerine Göre Bayan Krivonogikh’ya Monako’da Malikâne Alındı… -
3 Ekim 2021'de, ICIJ - Uluslar Arası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu! - tarafından kamuoyuna açıklanan Pandora Papers - ‘Pandora Belgeleri’! - , Putin ve Krivonogikh ilişkisinin gizemli/farklı boyutunu gün ışığına çıkardı. Bayan Krivonogikh (46), Monako’da daire sahibiydi. ‘Sızıntıya göre malikâne, 2003’de, Luiza’nın doğumundan birkaç hafta sonra 4,1 milyon dolara satın alınmıştı! Ama paranın kaynağı/‘nereden geldiği’ tespit edilememişti! Bayan Krivonogikh, Rusya’da muazzam sayılabilecek servete de sahip olmaya başlamıştı!’
Bayan Krivonogikh daha sonra da göz kamaştıran mal varlığı ile çeşitli haberlere konu edildi: ‘Rossiya Bank’ta hisse(ler) ve 11 milyon dolarlık mevduata sahipti! Soçi, Moskova ve St. Petersburg’da da gayrimenkulleri vardı!’
Putin, 66 yaşına girdiğinde, bir sürprizle daha karşılaştı. The Daily Telegraph’da neşredilen haberde adı anıldı. Gazetenin iddiasına göre Putin, ikinci ‘sevgilisi/eski sporcu Alina Kabaeva’dan ikiz kız çocuğu sahibi olmuştu!’ Bayan Kabaeva, Moskova’da, Kulakov Doğum, Kadın Hastalıkları ve Perinatoloji Araştırma Merkezi'nde doğurmuştu. Kurum çok lüks ve iyi korunan hastaneydi.
- Vladimir Putin’in Ailesi Hakkındaki ‘Esrarengiz’ Rivayetler… -
Vladimir Putin’in ailesi hakkındaki diğer ‘gizemli’ iddia da izlemeye alındı, ilgi uyandırdı. Rivayete göre, Putin’in gerçek anası Gürcistan’daydı, ismi de Vera Putina’ydı. Tiflis yakınlarındaki Metehi köyünde yaşıyordu. Adı açıklanmayan gazeteci, Bayan Putina ile röportaj yapmayı başarmıştı. Beyanına göre, 6 Eylül 1926’da, Ural Dağları’nın eteklerindeki Rusların yaşadığı Ochyor kasabasına yakın köyde doğmuştu. Putin’in babasının adı da: Platon Privalov’du.
‘Yine söylentilere kulak verilirse/inanılırsa, anne - Bayan Putina! - ile konuşanlar öldürülüyordu. Kendisi hayattaydı, ailenin kökenine ilişkin sağlam/geçerli belge ve bilgiler sunabilirdi. Ama görünmeyen duvar(lar)ın aşılması gerekliydi. Mazinin üzerine şal örtülmeye çalışılmasının sebebi: ‘Putin’in nikâhsız beraberliğin meyvesi’ olduğu savı mıydı?
Vera Putina’nın kızı Luba, Hollanda’da yayınlanan Zeit adlı internet haber sitesine ilginç bilgiler verdi. İfadesine göre Putina Ailesi’nin bütün mensupları, Vladimir Putin’i akraba(ları) kabul ediyordu. Luba, Rus Gizli Servis elemanlarının köye gelip, ailenin fertlerinden kan örnekleri aldıklarını/topladıklarını da öne sürdü.
Hollandalı belgesel yönetmeni Ineka Smiths, 2003’de, ‘Putin’s Mom’ adlı yapımda, Vera Putina’nın savlarına geniş yer verdi.
Vladimir Putin’in ‘öteki’/‘çok özel’/‘mahrem’ yaşam öyküsü incelemeye değerdi. Her safhasında merak uyandıran, hayrete düşüren, Rus klasik romanlarına konu edilebilecek zenginlikte malzeme sunuyordu!
Ali Hikmet İnce