Türkiye’nin İlk Piyanist Şantörü
Gencer, Türkiye’de ilk Türkçe sözlü pop müzik parçasını seslendirdi. Çocukluk arkadaşı, Fecri Ebcioğlu, ‘Bak Bir Varmış Bir Yokmuş’ adlı şarkının sözlerini yazmıştı.
İlham Gencer, Türkiye’nin ilk piyanist-şantörüydü. Aslına bakılırsa, pek çok ilkin de sahibiydi… Caz müziği denilince akla ilk gelendi. Üst üste yedi defa vergi rekortmeni olmuştu. Üç yalı alabileceği parayı, - gözü kapalı! - Steinway kuyruklu beyaz piyanoya verebilmişti. İlk Türkçe sözlü hafif müzik parçası, ‘Bak Bir Varmış Bir Yokmuş’u seslendirmişti. 12 dilde 6 bin dolayında şarkıyı hafızasında tutup söyleyebiliyordu. Yaptığı en iyi işlerden birisi de: Çanakkale’deki Şehitler Abidesi’nin parasızlıktan yarım kalan inşaatının tamamlanması için gösterdiği olağanüstü gayretti.
- İlk Öğretmeni Annesi Nihal Türkaydı Hanımdı… -
İlerlemiş yaşına rağmen, her gün spor yapıyordu ve hayatı boyunca tek sigara içmemişti.
Gencer; nota bilmezdi, konservatuvar eğitimi yoktu. Ama olağanüstü kulağı ve müzik bilgisi-hafızası vardı. Duyduğu melodiyi hemen çalabilirdi. Mesela, Beethoven’in ‘Für Elise’ adlı parçasını kulaktan öğrenmiş ve hepsini hatasız çalmayı başarmıştı. İlk öğretmeni, annesi Nihal Türkaydı Hanım idi. Nihal hanım, İngilizce, Almanca ve Fransızca konuşur-yazar; fevkalade derecede piyano çalardı. Gencer’in anlatısına göre, yabancı şarkılara Türkçe sözler de yazardı. İki halası, Lale ve Nergis Hanımlar ise, Türkiye’de ilk defa Türk Sanat Müziği parçalarını bantlara-plaklara okumuşlardı. İlham Gencer, 5 yaşında piyano çalmaya başlamıştı; ‘İlham Vals’ adlı besteye imza atmıştı. Saray Sineması’nda, iki film arasında verilen molada, konser vermişti.
İlham Gencer, ülkemizde piyano çalıp şarkı söyleyen ilk erkek şarkıcıydı. Yarattığı tarz, Şefik Uyguner, Ferdi Özbeğen ve Ümit Besen gibi pek çok piyanist-şantör tarafından izlendi. 1949’de mesleğini icra etmeye başladığında 16 yaşındaydı. Harbiye’deki Ordu Evi’nde yapılan düğünlere gidiyor ve gündeliği 10 liraya müzik yapıyordu. İstanbul Radyosu Hafif Batı Müziği Bölüm Şefi Faruk Yener, Gencer’in sanat yaşamında çok önemli hamle yapmasını sağladı. 14 yıl boyunca sürecek, her cumartesi gecesi yayınlanan, ‘İlhan Gencer’le Tatil Gecesi’ programını yayınlamaya başladı. Orkestrada İlham Gencer piyano, Cüneyt Sermet kontrbas, Turhan Taner de elektrogitar çalıyordu.
- Eartha Kitt’e Üsküdar Şarkısını Öğretti… -
Gencer, Türkiye’de ilk Türkçe sözlü pop müzik parçasını seslendirdi. Çocukluk arkadaşı, Fecri Ebcioğlu, ‘Bak Bir Varmış Bir Yokmuş’ adlı şarkının sözlerini yazmıştı. Lübnan asıllı Fransız şarkıcı Bob Azzam’ın dünyaca meşhur olmuş, ‘C'est écrit dans le Ciel’ adlı şarkısının müziğine uyarlanmıştı. Şarkı, Odeon firması tarafından 78 devirli taş plak formatında yayınlandı. 1950’de, Kervansaray Gazinosu’nda tanıştığı, Amerikalı zenci şarkıcı Eartha Kitt’e Üsküdar şarkısını öğretip, dünyaca ünlenmesini sağladı.
Ayten Alpman ile aynı orkestrada çalıştı. Bilgilerini aktarıp hocalık yaptı; sonra kalbini kaptırıp evlendi, kocası da oldu. Ajda Pekkan, Cem Karaca, Ayten Alpman, Barış Manço, Emel Sayın, Metin Ersoy, Füsun Önal ve Fikret Kızılok gibi ünlenen sanatçıları da müziğimize kazandırdı.
Ali Hikmet İnce yazdı.
2,042 kez okundu
Ali Hikmet İnce
- İlham Gencer
- Ayten Alpman
- Fecri Ebcioğlu
- Bak Bir Varmış Bir Yokmuş
- Çanakkale’deki Şehitler Abidesi
- Nihal Türkaydı
- İlham Vals
- Şefik Uyguner
- Ferdi Özbeğen
- Ümit Besen
- Cüneyt Sermet
- Turhan Taner
Benzer Yazılar
Küçük Cezve
Onu ‘Ah Güzel İstanbul’ filminde, ‘Ayşe’ kimliği ile tanıdık. İzmir’den kaçıp İstanbul’a gelen, ‘artist’ olmayı düşleyen toy kızdı. Adeta çaresizliğini haykırdığı, ‘Ben bir küçük cezveyim / Elden ele gezmeyim!’ şarkısıyla da akıllarımızda kalacaktı.
Bayan Yunus Emre
Ayla Algan, Türk tasavvufuna ve mutasavvıflara özel ilgi gösterdi. Felsefesini yürekten benimsediği Yunus Emre’yi tanıtmayı vazife bildi. Pek çok ülkede Yunus şiirlerinden oluşan besteleri okudu. Biricik kızının adını da - ulu ozandan ilhamla! - ‘Sevi’ koydu!
Memleketimden Dinleme Manzaraları 1
Telefon dinleme olayları, Osmanlı’da da, mirasçısı Türkiye Cumhuriyeti’nde de biline geldi.
Tanju Okan Ve ‘Kadınım’ Şarkısı
Tanju Okan; İzmir’den yetişmiş bir ses sanatçısıydı. Türk Hafif Müziği’nin kurucuları/öncüleri arasındaydı. Kısa sayılabilecek hayatında unutulmayacak/ölümsüz şarkılar seslendirdi. Son anına kadar hayata kırgındı; mutsuzdu; huzursuzdu…
Zafer ve Tayyare Bayramı
‘30 Ağustos Zafer Bayramı’, ilk kez 1924 yılından itibaren ‘Zafer ve Tayyare Bayramı’ adıyla kutlanmaya başladı.
Çanakkale’den Dönmeyen Futbolcular
Çanakkale Savaşı’na katılan futbolcuların neredeyse tamama yakını şehit düştü.
Çanakkale Şehidi Çocuk Askerler
Eski adıyla Dâr-ül Fünun, bilinen ismi ile İstanbul Üniversitesi’nin Tıp Fakültesi’ndeki bütün öğrenciler 1915’de gönüllü Çanakkale’ye gitti; hep birlikte şehit düştü.
Türkeş, MBK’den Nasıl Tasfiye Edildi?
Atatürk’ün manevi kızı Prof. Dr. Afet İnan’ın Ankara’nın Necatibey Caddesi’ndeki mütevazı evinde ‘14’ler’ tanımlamasıyla siyasi tarihimize geçen grubun kaderi çizildi. CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, CHP Genel Sekreteri İsmail Rüştü Aksal ve MBK’nin 2 etkin üyesinin çok gizli toplantısında ülkenin yakın geleceğini etkileyecek önemli karar alındı.
Tesettürlü Sosyalist Şaire
Yaşar Nezihe (Bükülmez) Hanım, hayata, zorluklara, haksızlıklara, yolsuzluklara direndi. Ezilenin yanında, ezenin/despotun karşısındaydı. Şaire kimliği ile ilgi uyandırdı. Türk edebiyatının 1 Mayıs temalı ilk şiiri onun imzasını taşıyordu.
Arayışla Geçen Bir Ömür
Münir Özkul’u tiyatro oyuncusu yapan, İsmail Dümbüllü’ye aşırı hayranlığıydı. 1968’de, Arena Tiyatrosu’nda Kanlı Nigar oyununun prömiyerinde Dümbüllü’yü seyretti ve avuçları patlayıncaya kadar alkışladı.
‘Acıların Kadını’ Bergen’in Bol Acılı Öyküsü
Rivayete göre, babası, kızının şarkıcılık yapmasına rıza göstermemişti. Hasta yatağında, ölümün eşiğinde, ‘Belgin şarkıcı olursa, iki yakası bir araya gelmesin,’ diye beddua etmişti.
Sinemamızın Aptal (!) Uşağı Cevat Kurtuluş
Cevat Kurtuluş, Yeşilçam’a Ferdi Tayfur’un hediyesiydi. Konservatuarın Opera bölümünden mezundu. Bariton sese sahipti; baştan ayağa sanatçıydı.
Yıldız Yaratan Yapımcının İntiharı
Nevzat Pesen; sektör haline gelememiş acımasız Yeşilçam sinemasının ne ilk, ne de son kurbanıydı.
Bir Gece Ansızın Gelebilirim
Ünlü aşk şairi Ümit Yaşar Oğuzcan’ın güftesini yazdığı rast şarkı - bestekârı Rüştü Şardağ! - bir dönem Türkiye’nin gündemindeydi.
Ömrünce Ağlayan Ünlü Güzel Kadın
Muhterem Nur, - son döneminde! - Müslim Gürses ile yaptığı ve 29 yıl süren evliliği ile hatırlandı/tanındı. Nur, Gürses’ten 22 yaş büyüktü. Bir devirde çok ünlü olmasına karşın, günümüzdeki bilinirliği sınırlıydı.
Suzan Avcı ya da ‘Şıngırdak Melahat’
Suzan Avcı (Bizavcı), ‘hayat mektebi’nden mezundu. Tek başına yaşamı ve ailesini omuzladı. Yeşilçam’da mucizeler yarattı. Çizdiği tipolojiyle milyonlarca erkeğin dikkatini çekti/hayranlığını kazandı. Adını, Türk Sinema Tarihi’nin zirvesine yazdırdı.
Babasını Ağılayan Padişah!
2. Bâyezid de, babası Fatih Sultan Mehmet gibi ‘zehirlendi’! Tarihçi Reşat Ekrem Koçu’nun satırlarına göre, ‘pek çok müverrihin paylaştığı ortak fikir: ‘Oğlu Şehzade Selim tarafından ağılandığı’ydı! Bedduası da: ‘Oğul! Kılıcın keskin ama ömrün kısa olsun!’ idi.’
Maksim Gorki ‘Seven Banker’
Adından daha ziyade mesleki unvanı ile tanındı. Her gün gazetelerin birinci sayfalarını haber(ler)i, iç yapraklarını da reklam(lar)ıyla doldururdu. Tek kanallı TRT televizyonunda günün her saatinde şirketlerinin ‘paralı tanıtımını’ yapan kısa bantlar dönerdi. Bankalardan daha fazla mevduat toplamayı başardı. Yüksek faiz dağıtırdı. Ama yükselişi gibi ‘inkırazı’/çöküşü de pek hızlıydı. ‘Banker Kastelli’ olarak bilinen, milyonlarca kişiyi peşinden sürükleye(bile)n Abidin Cevher Özden kimdi?
Evini Satıp İşçi Maaşlarını Ödeyen Başkan
Fatma Girik, ‘içimizden/bizden birisi’ydi. Yeşilçam’ın ve Memduh Ün’ün ‘Fato’suydu. İnandığı gibi yaşadı. Engelleri aşmasını bildi. Kendini daima yenilemeye/geliştirmeye gayret etti. Tecessüs sahibiydi, öğrenmeye açtı. Sinemayı ve siyaseti tecrübeli ustalardan kavrama şansını yakaladı. Evinde çok zengin kitaplığı vardı. Her gün düzenli şekilde okurdu, tartışırdı. Hayatı sorgulardı.
Beşiktaşlı Kartal Tibet
Sinemanın ünlü, yakışıklı, zengin, pek kabiliyetli, çok yönlü ismiydi. İşine ve evine önem verdi. Sade, dedikodudan uzak, huzur dolu hayatı özledi, yaşadı. Mutluluğu hanesinde ve ailesinde buldu. Eşine ve çocuklarına sıkıntısız, sevgi dolu ve zengin sayılabilecek yaşam sunabilmenin gayreti içinde oldu. Kaliteli eğitim aldırdı.
Huzurevinde Sönen Yıldız
Altan Karındaş çok yönlü sanatçıydı. İlk Türk şov kadınıydı. İnsan, çocuk ve hayvan taklitlerini çok iyi yapardı. TSM’yi bilirdi, makamlara vakıftı. Makber’i kusursuz seslendirirdi. Sadece sanatçı yönüyle değil, güzelliğiyle de çekim merkeziydi.
‘Padişah Oğlunu Boğduran’ Valide
Tarihçilerin ‘Rum asıllı!’ dedikleri Kösem Sultan, İslâm dinini benimsedi, Harem’de eğitildi/yetiştirildi. Osmanlı Devleti’ni 20 yılı aşkın süre yönetti. Sultanlığın, milletin, Sünni İslam dünyasının kaderinde birincil derecede söz/hak sahibi oldu.
Ferhantoloji
Ferhan Şensoy, tiyatromuzun son yarım yüzyılda yetiştirdiği birkaç sivri dilli, muhalif, yazdığı okunan, sahnelediği seyredilen sanatkârlardandı. Heyecanlı, hareketli, yüksek tansiyonlu, özenilecek, serüven dolu hayat sürdü. Geride çok sayıda eser, anı ve dost bıraktı.
Cüneyt Arkın: Bozkırda Yetişen Aktör
Sean Connery’den sonraki ‘ikinci James Bond’ bir Türk aktör olabilirdi.
Kaddafi’nin Uçağındaki Deniz Baykal
Kaddafi, hayatı boyunca Türk Milleti’ne olan sevgi ve saygısını hep tekrarladı. Türkiye’nin en sıkışık döneminde yaptığı stratejik yardım hiç unutulmadı.
Kırık Bir Aşk Hikâyesi: Engin İle Perran
Sabah Gazetesi’nin popüler-polemikci yazarı Engin Ardıç ile televizyon dünyasının en ünlü yıldızlarından Perran Kutman iki yıla yakın süre nişanlı kaldı, ama sonra ayrıldı.Diğer Muhtelif Yazıları
CIA’nin Hedefindeki ‘Düşünce Silahşoru’
Osman Nuri Koçtürk, tek başına ABD’ye kafa tuttu/savaş açtı. Süt tozu, hibrit tohum, yumurta/et tavuğu, soya yağı, yabancı menşeli gübre gibi hayati ürünlere karşı çıktı. Süper/’emperyalist’ devletlerin, ‘zayıf müttefiklerinin topraklarını ve insanlarını deneylerinin malzemesi olarak kullandığını’ ortaya koydu/ispat etti. ‘Yeniçağın yeni silahlarını teşhir etti!’
‘Bilinmeyen’ İmamoğlu / 2
Ekrem İmamoğlu, 25 yıl ‘Millî Görüş’ geleneğinden gelen/yetişen kadrolarca yönetilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı - yeniden! - CHP’ye kazandırmayı başardı. AKP, İstanbul’un kaybedilmesini bir türlü kabullenemedi. İmamoğlu kimdi? Elinde ‘sihirli değnek’ mi vardı?
‘Bilinmeyen’ İmamoğlu / 1
Ekrem İmamoğlu, 25 yıl ‘Millî Görüş’ geleneğinden gelen/yetişen kadrolarca yönetilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı - yeniden! - CHP’ye kazandırmayı başardı. AKP, İstanbul’un kaybedilmesini bir türlü kabullenemedi. İmamoğlu kimdi? Elinde ‘sihirli değnek’ mi vardı?
Cem Karaca’dan ‘Karabağ Şarkısı’
Cem Karaca, babası Mehmet Bey’in öğüdüne bağlı kaldı: ‘Bu toprakların ezgilerini söyledi!’ Türk Dünyası’na ilgisini hiç azaltmadı. Karabağ’ın işgalini telin etti! ‘Karabağ Şarkısı’nı besteledi. ‘Nerede Kalmıştık?’ adlı kasetinde yer verdi.
Adı Filistin Olan Sevda
Cem Karaca, ülke ve dünya sorunlarıyla yakından ilgilendi. Filistin’in ezilen halkına karşı özel alâka/sempati duydu. ‘Mutlaka Yavrum’ gibi bazı popüler parçalarını ithaf etti. Kamuoyunda farkındalık yaratmaya çalıştı.
‘GPS’li Bavul’ İle Taşınan Dolarlar
‘Kısa sürede yüksek kazanç sağlama’ vaadi çoğu kişiye çekici geldi. ‘Tatlı dilin yılanı yuvasından çıkarması gibi, ‘emeksiz yemek’ hayali - aslında! - bütün birikimleri yok edecekti…’
