Lavinia: Şairini Tanıyamayan Şiir
Özdemir Asaf’ın ünlü dizelerindeki adı Lavinia idi Mevhibe (Meziyet) Beyat’ın …
Özdemir Asaf’ın ünlü dizelerindeki adı Lavinia idi Mevhibe (Meziyet) Beyat’ın… Mezun olduğu İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde çok takma ismi vardı: Gilda, Hisya, Violetta gibi …
1950 kuşağı genç şairlerin çoğuna ilham veren Mevhibe Beyat; baba tarafından Niğdeli idi. Babası, eski vali Tahsin Be;, biricik güzel kızının yüksek eğitim almasını istemişti. O da, önce Güzel Sanatlar Akademisi’ni bitirmişti. Sonra da Olgunlaşma Enstitüsü’ne gitmişti. Hem resim öğretmenliği, hem de stilistlik yapıyordu. Uzaktan akrabası Oktay Akbal’ın çevresindeki genç şairlerin ilham perisi haline gelivermişti. Akbal’ın da Beyat’a hayranlığı konuşulurdu. Bir hikâyesindeki Hisya karakteri Mevhibe Beyat olabilir miydi? Servet-i Fünun dergisini yöneten Oktay Akbal sayesinde, İlhan Berk, Özdemir Asaf, Cavit Yamaç, Naim Tirali… vb. gibi genç şairlerle tanıştı; en yeni şiirlerini okuma/dinleme fırsatı buldu.
İri dalgalı, parlak, kahverengi saçları, aşırı girişkenliği ve güzelliği ile kaç kalbe girdiğini, hangi mısralara ilham verdiğini kendisi de bil(e)miyordu. Hayatı hep hızlı yaşadı: Resim yaptı; sergiler açtı; edebiyat matinelerine katıldı; çevresinin cazibe/çekim merkeziydi. Kalbinde yalnız - Akademiden de hocası olan! - ünlü ressam Edip Hakkı Köseoğlu vardı. Ama ilk evliliğini gazeteci-yazar İlhan Selçuk ile yaptı. Lavinya; Selçuk’un başını döndürmüştü; tıpkı çevresindeki öteki sanatçılarınki gibi…
Özdemir Asaf; içine kapanık, hafif peltek konuşan; r harfini söylemekte zorlanan; ama şiirde ‘şah mısralar’ dökebilen şairdi. O’nun da kalbinin bir köşesinde Mevhibe Beyat vardı. Lavinia rüzgârı esince, bütün başlar o yöne dönerdi, bütün kalpler aynı doğrultuda atardı. Asaf; umutsuz aşkını dillendirdiği şiirini yarışmaya gönderdi. Şiir, birincilik kazandı ve ilk kez de şairi tarafından kalabalıklar önünde okundu. Salonda, ilham perisi de bulunuyordu; ama şiirin kendisi için söylendiğini bilmiyordu; - şiir bitmeden salonu terk ederken! - hayatının sonuna kadar da öğrenemeyecekti…
Asaf; içli, keyfine düşkün, marifetli, olağanüstü kabiliyetli adamdı. Sırf kendisi için, Bebek’te Şimdi adını verdiği meyhane açmıştı; istediği içkiyi, dilediği mezeyi ve aklındaki şiiri beraber etmişti. Müsveddeleri çöp kovasına atar, sonra sabah elden geçirir ve beğendiklerine son şeklini verirdi. Özdemir Asaf; Yeşilçam’da, Uçan Daireler İstanbul’da adlı bir filmde de oynamıştı.
Mevhibe Beyat’ın Selçuk ile evliliği uzun sürmedi. Gönüllerde dolaşmanın dayanılmaz cazibesinden mi, yoksa başka sebepten mi, yurt dışına çıkmayı planladı. Tek celsede boşandılar. Beyat; yurt dışında modayı izledi; sinema ve tiyatrolara gitti; kendisini yenilemeye çalıştı. Dönüşünde ise, Mücap Ofluoğlu’nun kurduğu İstanbul Oda Tiyatrosu’nda mesaiye başladı. Burada Türk sinemasının ünlü komiği Öztürk Serengil ile tanıştı; kısa süre sonra da evlendi. Ama yeni evliliği de önceki gibi kısa sürdü. Erkekleri peşinden sürekleye(bile)n cazibe, güzellik ve kelâma sahip Lavinia, şanslı değildi. Oysaki bütün gelişmeler boyunca Asaf hep çevresindeydi; ama ‘şiir, şairinden habersiz’di! Lavinia’nın ünü ülke sınırlarını dalga dalga aştı, bestelendi, dillere pelesenk oldu. Beyat; şiirin kendisine yazıldığını hiç öğrenemedi…
27 August 2019 10:28
2,500 kez okundu
2,500 kez okundu
Ali Hikmet İnce
- Özdemir Asaf
- Lavinya
- Mevhibe Beyat
- İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi
- Olgunlaşma Enstitüsü
- Oktay Akbal
- Servet-i Fünun
- İlhan Berk Özdemir Asaf
- Cavit Yamaç
- Naim Tirali
- Edip Hakkı Köseoğlu
- İlhan Selçuk
- Şimdi Bebek
- Uçan Daireler İstanbul’da
Benzer Yazılar
MİT’çi Aktör / I
Avrupalı ve ABD’li ünlü yıldızlar gibi bol para kazandı. Geleceğini düşünmeden harcadı. Hovardaydı, güzel kızlara ve kadınlara düşkündü. Lüks yatında/karavanında misafir eder, ‘mirasyedi hayatı’ yaşardı. 8 kez nikâhlanıp boşandı. Sadece özel yaşantısıyla değil, filmleriyle de iz bıraktı, ‘gıpta’ ile izlendi!
MİT’çi Aktör / 2
Avrupalı ve ABD’li ünlü yıldızlar gibi bol para kazandı. Geleceğini düşünmeden harcadı. Hovardaydı, güzel kızlara ve kadınlara düşkündü. Lüks yatında/karavanında misafir eder, ‘mirasyedi hayatı’ yaşardı. 8 kez nikâhlanıp boşandı. Sadece özel yaşantısıyla değil, filmleriyle de iz bıraktı, ‘gıpta’ ile izlendi!
Beşiktaş Maçı Olduğunda Derse Girmeyen Profesör
Mümtaz Soysal; Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli/yetkin ‘Anayasa Hukuku’ kuramcılarındandı. Hapishane hücresinden TBMM’ne, Dışişleri Bakanlığı’na uzanan çok renkli, zorlu, mücadele dolu, uzun hayat sürdü.
Akıl Hastanesinde Zincirlenen Ünlü Film Yıldızı
Türk Sineması’nın Küçük Hanımefendisi Belgin Doruk’un Son İsteği: Hayat Hikâyesinin Sinema Filmi Ya Da Televizyon Dizisi Yapılmasıydı…
‘Fahri Menajer’ Öztürk Serengil
Öztürk Serengil; 1970 sonrası ekonomik krize giren Yeşilçam’ın pek çok ünlü ismine yardımcı oldu; para kazanmalarını sağladı. Sinema seyircisi; hayranlık duyduğu isimleri gazino sahnelerinde dikkatle, hayranlık dolu merakla izledi.
‘Cami Yaptıran’ Reis-i Cumhur
İsmet İnönü, siyaset yaptığı yarım asırlık müddette, ‘Din Düşmanı’, ‘Cami Satıcısı’, ‘Alnı Seccadeye Varmayan’ gibi çok ağır ithamlara/suçlamalara maruz kaldı. İddia sahipleri kutsal dinimizden yarar/çıkar sağlayan, kendilerini keramet sahibi sanan/gören, daha da önemlisi Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran kadro/ideolojiye karşıt/düşman kişi(ler) ve çevrelerdi.
İnönü Kendi Parasıyla Cami Yaptırmış
Karşıtları tarafından hemen her fırsatta ‘din düşmanlığı!’ ile suçlanan 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün kendi birikimi ile cami yaptırdığı ortaya çıktı.
Karısından Tokat Yiyen Ulaştırma Bakanı
Mehmet Barlas; anılarını Dün Dündür/Mehmet Barlas Kitabı’nda topladı. Güncel siyasetin tanınan üstat yazarı, usta gazeteci hatıralarında ünlü/toplumun önündeki insanların şaşırtıcı hikâyelerini anlatıyor.
‘Tavukları Pişirmişem!’
Çadırda doğdu, gecekonduda öldü. Uçak satın almaya yetecek para kazandı. Ailesini her şeyin üstünde tuttu. ‘Ben, ‘ordu!’ besliyorum,’ diyecekti! 3. evliliğinde mutluluğu bulabildi. Vefat edince, ‘barak’lar öksüz kaldı!
Dünyaya Doyamayan 160’lık Delikanlı / 1
Bitlisli Zaro Ağa, ömrünün tamamına yakınını İstanbul’da geçirdi. Güçlü kuvvetli, tuttuğunu koparan adamdı. Ölünceye kadar sigara içmeyi sürdürdü. ‘Dünyanın En Uzun Yaşayan Adamı’ diye ünlendi. Otopsisinde 3 böbrekli olduğu ortaya çıktı.
Dünyaya Doyamayan 160’lık Delikanlı / 2
Zaro Ağa, 130 yaşından sonra çok ünlendi fakat para kazamadı. Dünyayı dolaştı. Popüler isimlerle tanıştı, fotoğraf çektirdi. Reklam kampanyalarında etkin rol aldı. Kartpostalları/foto kartları yüz binlerce satıldı. Kısacası Ağa, ülkemizin ilk ‘uluslar arası medya ikonu’ydu!
‘Kanser’ Evita Perón’a Şifa Niyetine Mevlit
Ülkesinde gerçekleştirdiği reformlar ve halkına sağladığı sosyal imkânlarla sevildi. Kocası, Juan Perón’a verdiği destek ve darbecilere karşı gösterdiği direniş ile de insanının gönlünde taht kurdu. Eva Perón, dünyaca tanındı.
Mustafa Kemal Paşa’nın Terzisi
Paşa; klasik ve her devirde moda olabilecek, kendi stiline gidebilecek kumaşları seçerdi. Kumaşlarının bir kısmı yurt dışından gelirdi.
75 Cente Orijinal Hitler Tablosu
Bit pazarından 75 cente alınan suluboya tablonun, Adolf Hitler’e ait olduğu belirlendi.
52 Nişan, 16 Nikâh Yapan Ünlü Kaleci
Beşiktaş’ta üne kavuşan kaleci Varol Ürkmez, futbol yaşamı boyunca olayların, şaşaalı hayat tarzının, şaşırtıcı sayıdaki aşkların adamıydı. Gazetecilerin en önemli haber kaynaklarındandı. Halkın, özellikle de futbolseverlerin sevgilisiydi. Sadece futbolcu değildi, sinema ve tiyatro sanatçısıydı, tepeden tırnağa şov insanıydı.
Belediyenin Kazdığı Çukura Düşen Şair
Geleneksel kalıpları kırıp, sokaktaki insana şiiri sevdiren, anlamasını/kendini bulmasını sağlayan şairdi Orhan Veli (Kanık).
Şairlerden Dayak Yiyen Eleştirmen
Nurullah Ataç, döneminin eleştirileri en çok önemsenen üstadıydı. Dilde sadeleşmeyi destekledi. Cumhuriyet ilkelerini savunan genç kabiliyetleri hep destekledi. Ömrünü Türkçe’ye adadı.
Radyoevi’nde Yumruk Yumruğa Giren Şairler
Kültür adamı Hıfzı Topuz, anılarını yayınlamasa; 2 şairimiz Oktay Rifat (Horozcu), Melih Cevdet (Anday) ve ressam Avni Arbaş’ın yaşadığı renkli olayı öğrenemeyecektik.
Çanakkale’de Tarih Yazan Çocuk Askerler
Çanakkale; Türk’ün ölüm kalım savaşıydı. Kaybedilmesi boyunduruk getirecekti. Ama Türk’e kefen biçilemezdi. Türk Milleti; en zor zamanda ayağa kalkar; düşman(lar)ına hak ettiği dersi verirdi.
Çanakkale Şehidi Çocuk Askerler
Eski adıyla Dâr-ül Fünun, bilinen ismi ile İstanbul Üniversitesi’nin Tıp Fakültesi’ndeki bütün öğrenciler 1915’de gönüllü Çanakkale’ye gitti; hep birlikte şehit düştü.
Yakışıklı Acımasız
Sinema salonunda film seyrederken keşfedildi. Yakışıklı, atletik yapılı, uzun boyluydu. Kâşifini teşhisinde yanıltmadı. Her rolün altından başarı ile kalktı. ‘Döneminin en önemli erkek yüzlerindendi!’
Yeşilçam’ın Hanımağası / 2
Selda Alkor, Yeşilçam’da kabiliyeti ve gayreti sayesinde isim oldu. Kimseden torpil beklemedi. Kendisi için özel senaryo(lar) da yazılmadı. ‘Beyazperde’nin görünmeyen kanunlarına direnmesini/dik durmasını bildi. Hem sinemada, hem televizyonda yıldızlaştı!
Yeşilçam’ın Hanımağası / I
Selda Alkor, Yeşilçam’da kabiliyeti ve gayreti sayesinde isim oldu. Kimseden torpil beklemedi. Kendisi için özel senaryo(lar) da yazılmadı. ‘Beyazperde’nin görünmeyen kanunlarına direnmesini/dik durmasını bildi. Hem sinemada, hem televizyonda yıldızlaştı!
MİT’çi Aktör / I
Avrupalı ve ABD’li ünlü yıldızlar gibi bol para kazandı. Geleceğini düşünmeden harcadı. Hovardaydı, güzel kızlara ve kadınlara düşkündü. Lüks yatında/karavanında misafir eder, ‘mirasyedi hayatı’ yaşardı. 8 kez nikâhlanıp boşandı. Sadece özel yaşantısıyla değil, filmleriyle de iz bıraktı, ‘gıpta’ ile izlendi!
MİT’çi Aktör / 2
Avrupalı ve ABD’li ünlü yıldızlar gibi bol para kazandı. Geleceğini düşünmeden harcadı. Hovardaydı, güzel kızlara ve kadınlara düşkündü. Lüks yatında/karavanında misafir eder, ‘mirasyedi hayatı’ yaşardı. 8 kez nikâhlanıp boşandı. Sadece özel yaşantısıyla değil, filmleriyle de iz bıraktı, ‘gıpta’ ile izlendi!
Halterden Sınıfta Kalan Şampiyon Halterci
Naim Süleymanoğlu; Galatasaray’dan önce, dünya spor tarihine adını markalaşarak yazdırdı.
‘Örtülü’den Bulgar İstihbaratı’na Hediye
Ekrem Pakdemir’in anıları, Türkiye’nin ‘Özallı Yılları’nı yaşatan-hatırlatan, dönem politikasının bilinmeyen-gizemli labirentlerinde dolaştıran, gün ışığına çıkaran, önemli bir eser konumunda…
Fatih’in ‘Çapkın’ Şehzadesi
Fatih’in 2. oğlu, Şehzade Mustafa, askerliğe yatkındı, şiir söylerdi. Yakışıklı, hareketli ve ‘hercaî’ idi. Saray’ın ve hareminin cinsi latiflerini kendine hayran ederdi. ‘Güzelleri yalnız bırakmayı sevmediği,’ kayıtlara geçildi. Bu yüzden de hayatını yitirecekti!’
‘Zânî!’ Maymunları İdam Ettiren Molla
Molla Abdülkerim Efendi, Sultan Murâd-ı Sâlis’in şehzadelik döneminde hocası, sonradan da saray imamı ve en güvendiği ‘akıldane’siydi. Padişah’a her dediğini yaptır(ır)dı. Rumeli Kazaskeri iken ününün/cesaretinin doruklarına tırmandı.
Kulağı ve Burnu Kesilen Padişah
Sultan 2. Osman, çocuk denilecek yaşta tahta çıktı. Devleti kendi bildiği gibi yönetmeye kalkıştı. Sert, tavizsiz, hayli acımasız idare kurmaya çalıştı. Bilhassa asker ve ulema ile uğraştı. Kendince reformlara girişti. Muhaliflerinin ve düşmanlarının sayısını artırdı. Tarihe, ‘askeri ihtilalde öldürülen ilk Osmanlı Sultanı,’ diye geçti.
Fosforlu Cevriye
Suat Derviş’in kalemiyle ölümsüzleşen ‘Fosforlu Çevriye’, toplum dışına itilmiş, sokakları mesken edinmiş ‘hayat kadını’ydı! Özgürlüğüne düşkündü. Çilesini/kaderini kabullenmişti. Erkeklere boyun eğmezdi. Polis takibinden kaçan adama kalbini vermekten de çekinmedi. Ya romanın yazarı Suat Derviş kimdi, nasıl bir hayat sürdü?
Hayatı Durduran Ses: Hamiyet Yüceses
Hamiyet adı verilen, mavi gözlü ve sapsarı saçlı güzel kız, bir dönem Türkiye’de fırtına gibi esecek ve musikimizin nağmelerini güzel sesiyle taçlandıracaktı.
Yakışıklı Acımasız
Sinema salonunda film seyrederken keşfedildi. Yakışıklı, atletik yapılı, uzun boyluydu. Kâşifini teşhisinde yanıltmadı. Her rolün altından başarı ile kalktı. ‘Döneminin en önemli erkek yüzlerindendi!’
Yeşilçam’ın Hanımağası / 2
Selda Alkor, Yeşilçam’da kabiliyeti ve gayreti sayesinde isim oldu. Kimseden torpil beklemedi. Kendisi için özel senaryo(lar) da yazılmadı. ‘Beyazperde’nin görünmeyen kanunlarına direnmesini/dik durmasını bildi. Hem sinemada, hem televizyonda yıldızlaştı!
Yeşilçam’ın Hanımağası / I
Selda Alkor, Yeşilçam’da kabiliyeti ve gayreti sayesinde isim oldu. Kimseden torpil beklemedi. Kendisi için özel senaryo(lar) da yazılmadı. ‘Beyazperde’nin görünmeyen kanunlarına direnmesini/dik durmasını bildi. Hem sinemada, hem televizyonda yıldızlaştı!
Evini Satıp İşçi Maaşlarını Ödeyen Başkan
Fatma Girik, ‘içimizden/bizden birisi’ydi. Yeşilçam’ın ve Memduh Ün’ün ‘Fato’suydu. İnandığı gibi yaşadı. Engelleri aşmasını bildi. Kendini daima yenilemeye/geliştirmeye gayret etti. Tecessüs sahibiydi, öğrenmeye açtı. Sinemayı ve siyaseti tecrübeli ustalardan kavrama şansını yakaladı. Evinde çok zengin kitaplığı vardı. Her gün düzenli şekilde okurdu, tartışırdı. Hayatı sorgulardı.
Hükümet Gibi Adam
Ayhan Işık, Yeşilçam’da kendi kanunlarını uyguladı. Ücretini belirledi ve yapımcılara kabul ettirdi. Hakkını cesaretle savundu, kimsenin sömürmesine izin vermedi. Sinema emekçilerinin sendikalaşmasının, haftada bir gün de olsa izin yapmasının yolunu açtı. ‘Türkan Şoray, Işık’ın yolundan yürüdü!’
‘Bilinmeyen’ İmamoğlu / 1
Ekrem İmamoğlu, 25 yıl ‘Millî Görüş’ geleneğinden gelen/yetişen kadrolarca yönetilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı - yeniden! - CHP’ye kazandırmayı başardı. AKP, İstanbul’un kaybedilmesini bir türlü kabullenemedi. İmamoğlu kimdi? Elinde ‘sihirli değnek’ mi vardı?
‘Türk Kasabı’ Kuyucu Paşa / 2
Kuyucu Murat Paşa, hac vazifesini de yerine getirdi. Yemen Beylerbeyi iken, ‘Seyfullah’ - ‘Allah’ın Kılıcı’! - diye bilinen ünlü Arap komutan Hâlid bin Velîd’in palasını bulup satın aldı! Tarihçiler, ‘Giriştiği savaşlarda Velîd’in silahını kullandığını,’ yazacaktı!
‘Türk Kasabı’ Devşirme - 1
Kuyucu, 90’ına ulaşmış inatçı ihtiyardı. Devleti ve padişahı, her daim ‘nimet’ bildi. Aldığı em(irle)ri, harfiyen - hatta fazlası ile abartarak! - uyguladı. ‘Devşirme yönetimindeki’ Osmanlı’nın Anadolu’da katlanılmaz dereceye varan icraatına karşı durmaktan başka çaresi kalmayan kişilere ve kitlelere karşı, tarihte örneğine pek az rastlanan kanlı sindirme harekâtına girişti!
Kardeşini Zehirleten Padişah!
Fatih’in büyük oğlu Şehzade Bâyezid, babasının ardından tahta çıktı. Fakat atasının izinden gitmedi. Resim, heykel gibi güzel sanatlara uzak durdu. Hatta bazı dinî saiklarla yasak(lar) getirdi. Oysa şehzadeliğinde ‘hazcı anlayışı’ benimsemişti.
Fatih’in ‘Çapkın’ Şehzadesi
Fatih’in 2. oğlu, Şehzade Mustafa, askerliğe yatkındı, şiir söylerdi. Yakışıklı, hareketli ve ‘hercaî’ idi. Saray’ın ve hareminin cinsi latiflerini kendine hayran ederdi. ‘Güzelleri yalnız bırakmayı sevmediği,’ kayıtlara geçildi. Bu yüzden de hayatını yitirecekti!’Diğer Muhtelif Yazıları
CIA’nin Hedefindeki ‘Düşünce Silahşoru’
Osman Nuri Koçtürk, tek başına ABD’ye kafa tuttu/savaş açtı. Süt tozu, hibrit tohum, yumurta/et tavuğu, soya yağı, yabancı menşeli gübre gibi hayati ürünlere karşı çıktı. Süper/’emperyalist’ devletlerin, ‘zayıf müttefiklerinin topraklarını ve insanlarını deneylerinin malzemesi olarak kullandığını’ ortaya koydu/ispat etti. ‘Yeniçağın yeni silahlarını teşhir etti!’
‘Bilinmeyen’ İmamoğlu / 2
Ekrem İmamoğlu, 25 yıl ‘Millî Görüş’ geleneğinden gelen/yetişen kadrolarca yönetilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı - yeniden! - CHP’ye kazandırmayı başardı. AKP, İstanbul’un kaybedilmesini bir türlü kabullenemedi. İmamoğlu kimdi? Elinde ‘sihirli değnek’ mi vardı?
‘Bilinmeyen’ İmamoğlu / 1
Ekrem İmamoğlu, 25 yıl ‘Millî Görüş’ geleneğinden gelen/yetişen kadrolarca yönetilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı - yeniden! - CHP’ye kazandırmayı başardı. AKP, İstanbul’un kaybedilmesini bir türlü kabullenemedi. İmamoğlu kimdi? Elinde ‘sihirli değnek’ mi vardı?
Cem Karaca’dan ‘Karabağ Şarkısı’
Cem Karaca, babası Mehmet Bey’in öğüdüne bağlı kaldı: ‘Bu toprakların ezgilerini söyledi!’ Türk Dünyası’na ilgisini hiç azaltmadı. Karabağ’ın işgalini telin etti! ‘Karabağ Şarkısı’nı besteledi. ‘Nerede Kalmıştık?’ adlı kasetinde yer verdi.
Adı Filistin Olan Sevda
Cem Karaca, ülke ve dünya sorunlarıyla yakından ilgilendi. Filistin’in ezilen halkına karşı özel alâka/sempati duydu. ‘Mutlaka Yavrum’ gibi bazı popüler parçalarını ithaf etti. Kamuoyunda farkındalık yaratmaya çalıştı.
‘GPS’li Bavul’ İle Taşınan Dolarlar
‘Kısa sürede yüksek kazanç sağlama’ vaadi çoğu kişiye çekici geldi. ‘Tatlı dilin yılanı yuvasından çıkarması gibi, ‘emeksiz yemek’ hayali - aslında! - bütün birikimleri yok edecekti…’
